Αδειο το «οπλοστάσιο» μέτρων σε περίπτωση νέας κρίσης

Ο Ολιβιέ Μπλανσάρ κάλεσε τις κυβερνήσεις να εκπονήσουν εγκαίρως σχέδια εκτεταμένων δαπανών.

Εντονος προβληματισμός επικρατεί μεταξύ οικονομολόγων που διετέλεσαν υπουργοί Οικονομικών, κεντρικοί τραπεζίτες ή στελέχη του ΔΝΤ ως προς το πόσα εργαλεία έχουν απομείνει στη διάθεση των κεντρικών τραπεζών και των υπουργών Οικονομικών και πόσο αποτελεσματικά θα είναι στην περίπτωση νέας οικονομικής κρίσης.

Εισάγοντας το θέμα σε προκαταρκτική συνεδρίαση εν αναμονή της επίσημης συνόδου του ΔΝΤ, ο Ολιβιέ Μπλανσάρ, πρώην επικεφαλής των οικονομολόγων του Ταμείου, επισήμανε ότι «δεν είναι σαφές κατά πόσον θα είχαμε τα αναγκαία εργαλεία νομισματικής πολιτικής εάν εκδηλωνόταν ύφεση το επόμενο έτος». Το ίδιο υποστηρίζει ο Μπεν Μπερνάνκι, πρώην πρόεδρος της Federal Reserve, σε σχετική εργασία του που παρουσιάστηκε την Πέμπτη.

Οπως επισημαίνουν οι Financial Times, σε μια μελλοντική κρίση θα είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθεί οποιοδήποτε από τα παραδοσιακά εργαλεία που επιστρατεύουν κεντρικές τράπεζες και υπουργοί Οικονομικών για να τονώσουν την ανάπτυξη: τη μείωση των επιτοκίων, την αύξηση δημοσίων δαπανών και τις φοροαπαλλαγές. Παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει φέτος και αναμένεται να έχει ανάπτυξη 3,6%, ο ρυθμός αυτός παραμένει χαμηλός και ο πληθωρισμός υπερβολικά ισχνός. Αυτό σημαίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορούν να αυξήσουν πολύ τα επιτόκια, οπότε σε περίπτωση ύφεσης θα έχουν περιορισμένα περιθώρια να τα μειώσουν. Στις ανεπτυγμένες οικονομίες, άλλωστε, όπως στις ΗΠΑ, το δημόσιο χρέος είναι στα υψηλότερα επίπεδά του από το 2001, οπότε άρχισε να καταγράφει τα σχετικά στοιχεία του ΔΝΤ.

Οπως τονίζουν οι FT, μολονότι οι Ρεπουμπλικανοί του Κογκρέσου είναι πρόθυμοι να μειώσουν τους φόρους, δεν μπορούν να διανοηθούν πώς μπορεί να χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση τις δαπάνες ή τους φόρους για να τονώσει την οικονομία. Ετσι, ορισμένοι οικονομολόγοι προτείνουν να αυξηθεί ο στόχος του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, ώστε να ανεβούν τα επιτόκια και να υπάρχουν μεγαλύτερα περιθώρια μείωσής τους σε περίοδο ύφεσης. Αντ’ αυτού, ο Μπερνάνκι προτείνει να υποσχεθεί η κεντρική τράπεζα ότι θα διατηρήσει τα επιτόκια χαμηλά μέχρις ότου αυξηθεί ο πληθωρισμός σε επίπεδα πάνω από τον στόχο και, εν τω μεταξύ, θα σημειωθεί ανάπτυξη.

Σχολιάζοντας την πρότασή του, ο Ολιβιέ Μπλανσάρ επισήμανε πως οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορούν να πείσουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά να δαπανήσουν χρήματα σε μια περίοδο χαμηλής ανάπτυξης, καθώς θα περιμένουν πως θα επιταχυνθεί σύντομα ο πληθωρισμός.

Τόσο ο κ. Μπλανσάρ όσο και ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Λόρενς Σάμερς τάχθηκαν υπέρ μιας αποτελεσματικής και καλά προγραμματισμένης δημοσιονομικής πολιτικής και κάλεσαν τις κυβερνήσεις να εκπονήσουν εγκαίρως σχέδια εκτεταμένων δαπανών με στόχο την ανάπτυξη σε περίπτωση νέας επιβράδυνσης της οικονομίας.

πηγη